عکس از Cmglee

هیدروژن موجود در بدن ما دقیقا همان هیدروژنی است که ۱۳٫۷ میلیارد سال پیش در زمان مهبانگ بوجود آمد. کربن و اکسیژن بدن ما هم بر اثر همجوشی هسته‌ای درون ستاره‌ها بوجود آمده‌اند. بیشتر آهن بدن ما هم از انفجار ستاره‌ها که با نام «ابرنواختر» شناخته می‌شود، منشاء گرفته است. طلایی که در انگشتر شما وجود دارد، به هنگام برخورد ستاره‌های نوترونی بوجود آمده است. جدول بالا به خوبی مشخص می‌کند منشاء هرکدام از عناصر جدول تناوبی چیست.

عکس از ناسا، سازمان فضایی اروپا

در مرکز «سحابی رتیل»، یک خوشه‌ی ستاره‌ای خیلی بزرگ وجود دارد که منزلگاه گروهی از داغ‌ترین و پرجرم‌ترین ستاره‌هایی است که تا به حال دیده‌ایم. این گروه از ستارگان با نام «خوشه‌ی ستاره‌ای R136» هم شناخته می‌شود. گازهای این سحابی توسط بادها و پرتوهای سهمگین این ستاره‌ها شکل‌های مختلفی به خود گرفته‌اند. این سحابی در یکی از کهکشان‌های اقماری راه‌شیری به نام «ابر ماژلانی بزرگ» قرار گرفته و ۱۷۰ هزار سال نوری با ما فاصله دارد.

عکس از «لوراند فنیس» (Lorand Fenyes)

صورت فلکی دب اکبر را به راحتی می‌توان در آسمان تشخیص داد. این صورت فلکی جذابیت خاصی برای رصدگران آسمان شب دارد چرا که پر از کهکشان است. در عکس می‌توان این صورت فلکی و کهکشان‌های آن که با بزرگنمایی نشان داده شده‌اند را دید. در سمت چپ کهکشان‌ گرداب و کهکشان فرفره قرار دارند. در سمت راست هم می‌توان کهکشان M108 و سحابی سیاره‌نمای M97 را دید.

عکس از «جولیان وسل» (Julian Wessel)

این عکس گذر ایستگاه فضایی بین‌المللی از مقابل سیاره‌ی زحل را نشان می‌دهد. ایستگاه فضایی بین‌المللی نزدیک به زمین است و در فاصله‌ی حدود ۴۰۰ کیلومتری ما قرار دارد. این درحالیست که سیاره‌ی زحل اکنون یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون کیلومتر با ما فاصله دارد. عکاس این تصویر را ۱۵ ژانویه در آلمان گرفته برای ثبت آن در زمان و مکان مناسب بوده است. او دوربین را به تلسکوپ متصل کرده و با سرعت ۴۲ فریم بر ثانیه شروع به فیلم‌برداری کرده است. گذر ایستگاه فضایی از مقابل زحل فقط ۰٫۰۲ ثانیه طول کشیده است. گرفتن تصاویر گذر ایستگاه فضایی از مقابل ماه، خورشید و سیارات به محاسبات زمانی و مکانی دقیقی احتیاج دارد.

عکس از «فریتز هلموت همریش» (Fritz Helmut Hemmerich)

دنباله‌دار کاتالینا (C/2013 US10) در ۱۷ ژانویه به نزدیک‌ترین فاصله از زمین رسید و از فاصله‌ی ۶ دقیقه‌ی نوری سیاره‌ی ما عبور کرد. در همین تاریخ به شکل جالبی از دید ما در کنار کهکشان M101 که با نام فرفره هم شناخته می‌شود قرار گرفت. این کهکشان تقریبا دو برابر کهکشان راه‌شیری ما است و در فاصله‌ی ۲۷۰ هزار قرن نوری از ما قرار گرفته است.

عکس از «مارتین پیو» (Martin Pugh)

ستاره‌هایی که می‌بینید، شاید تخم‌های این مرغ فضایی بزرگ هستند. این سحابی نشری با نام IC 2944 یا سحابی مرغ دونده شناخته می‌شود. در قسمت بالا-چپ عکس، ابرهای مولکولی کوچک تیره‌ای دیده می‌شوند که پر از غبار کدر هستند. این ابرها با نام «گویچه‌های تاکری» (Thackeray’s Globules) هم شناخته می‌شوند و مکان‌هایی هستند که بالقوه می‌توانند محل تشکیل ستاره‌های جدید باشند.

عکس از ناسا، JPL

این رمل شنی تیره‌رنگ روی مریخ چکار می‌کند؟ بازوی روباتیک مریخ‌نورد کنجکاوی درحال بررسی آن است تا برای اولین بار بتوانیم اطلاعات دقیقی از یک رمل شنی روی سیاره‌ای غیر از زمین داشته باشیم. این رمل شنی تیره‌رنگ که در شمال غرب کوه شارپ قرار گرفته، «رمل نامیب» نام دارد و ارتفاع آن به چهار متر می‌رسد. وزش باد باعث می‌شود این رمل هر سال به اندازه‌ی یک متر روی بستر سنگی که رویش قرار گرفته حرکت کند.

عکس از ناسا، سازمان فضایی اروپا، تلسکوپ هابل

این عکس نزدیک‌ترین ستاره به منظومه‌ی شمسی ماست. آیا در مدار این ستاره، سیاره‌ای گردش می‌کند؟ کسی مطمئن نیست ولی در چند ماه ابتدایی سال ۲۰۱۶ تحقیقات زیادی روی آن انجام می‌شود. نام این ستاره که ۴٫۲۴ سال نوری با ما فاصله دارد، پروکسیما قنطورس است. پروکسیما قنطورس نزدیک‌ترین عضو از سامانه‌ی ستاره‌ای آلفا قنطورس به ماست و آن‌قدر کم‌نور است که در سال ۱۹۱۵ کشف شد و فقط از درون تلسکوپ می‌توان آن را دید. پرنورترین عضو این سامانه‌ی ستاره‌ای خیلی شبیه به خورشید ما است و سومین ستاره‌ی پرنور آسمان شب به حساب می‌آید. این سامانه‌ی ستاره‌ای را می‌توان از نیمکره‌ی جنوبی زمین مشاهده کرد. از هفته‌ی گذشته، رصدخانه‌ی جنوبی اروپا در قالب پروژه‌ی «نقطه‌ی کم‌نور قرمز رنگ» (Pale Red Dot project) ستاره‌ی پروکسیما قنطورس را زیر نظر قرار می‌دهد تا ستاره‌شناسان در نور آن کاهشی هرچند جزئی را مشاهده کنند و نتیجه بگیرند که در مدار آن سیاره‌ای وجود دارد.

عکس از ناسا، ۲MASS Project، UMass، IPAC/Caltech، NSF

مرکز کهکشان ما مکان شلوغی است. وقتی در نور مرئی به آن نگاه می‌کنید، مرکز کهکشان با گرد و غبار میان‌ستاره‌ای پوشانده شده است. با این حال این گرد و غبار خیلی نمی‌تواند راه نور فروسرخ را سد کند و در نتیجه در این عکس چیزی در حدود یک میلیون ستاره و جزییاتی از مرکز کهکشان ثبت شده است. مرکز کهکشان در قسمت سمت چپ این تصویر، فاصله‌ی ۳۰ هزار سال نوری از ما و در صورت فلکی قوس قرار دارد.

عکس از «فابیان نیر» (Fabian Neyer)

کهکشان بزرگ و زیبای مارپیچی که در مرکز این عکس می‌بینید M106 نام دارد. این کهکشان که با نام NGC 4258 هم شناخته می‌شود حدود ۸۰ هزار سال نوری قطر دارد و در فاصله‌ی ۲۳.۵ میلیون سال نوری از ما قرار گرفته است. M106 دومین کهکشان بزرگ از گروه کهکشانی «تازی‌ها ۲» است. این کهکشان در صورت فلکی «تازی‌ها» نزدیک به دسته‌ی ملاقه‌ی صورت فلکی «دب اکبر» قرار دارد. هرچند که این کهکشان از ما خیلی دور است، ولی از آن‌جا که دارای «تابش لیزری مایکرویو» (Maser) است، به خوبی توانسته‌ایم فاصله‌ی آن را تخمین بزنیم.