زن در جامعه(قسمت دوم)

اکثرمتفکران و صاحب نظران مسائل اجتماعی در جهان امروز معتقدند ، مهمترین عامل موثر در توسعه یافتگی یا عقب ماندگی هر جامعه ، نیروی انسانی آن است. و نیروی انسانی متشکل از مردان و زنانی است که دوشادوش یکدیگر با به خدمت گرفتن امکانات طبیعی یا سرمایه های مالی در زمینه های مختلف به تلاش و تکاپو می پردازند.در این میان هر چند هریک از دو گروه مردان و زنان همواره نقش و جایگاه با اهمیت و غیرقابل انکار خود را دارند ، اما زنان تا همین چند دهه قبل شاید در نتیجه وجود فرهنگ دیرینه مردسالاری مطلق در اکثر مناطق جهان ، کمتر فرصت می یافتند که توانمندی های خود را به اثبات برسانند .

هرچند همواره از نیروی زنان در همه زمینه های پرورش و تربیت فرزندان ، کارهای اقتصادی ، هنری ، فرهنگی و حتی گاهی اوقات سیاسی و نظامی بهره گرفته می شد ، اما شعور عمومی جامعه کمتر به نقش مهم زنان در پدیدآمدن نظام های حاکم اجتماعی ، واقف بود .البته در همه طول تاریخ بوده اند پیامبران و یا مصلحانی که سعی کرده اند باورهای صرفاً مرد سالار را به سمت شایسته سالاری اصلاح کنند و به جهانیان بفهمانند که در وجود زنان نیز توانمندی ها و ویژگی های منحصربه فردی است که در صورت شکوفایی کامل و احترام گذاشتن به آنها ، جامعه خیلی بهتر و با سرعت بیشتری می تواند به سمت سعادت نهایی حرکت کند. نمونه بارز این جریان را می توان در سیره رسول مکرم اسلام حضرت محمد (ص) مشاهده کرد ، که ایشان در میان اعراب جاهلیت از نقش و جایگاه ارزشمند زنان صحبت کرد و فاطمه زهرا(س) را در جایگاه عزیزترین و محترم ترین فرزندان خود قرار داد. با این حال فقر فکری و فرهنگی برخی جاهلان متعصب در سرتاسر جهان (فارغ از هر دین و ملیتی که داشته باشند) ، حتی تا امروز نیز پابرجاست و ما مشاهده می کنیم که عده ای متعلق به طیف فکری همین گروه در بعضی مناطق هنوز ، زن را جنس ضعیف و صرفاً وسیله و ابزاری برای خدمت به مردان تصور می کنند.

 حکومت پهلوی تلاش کرد ، نقش و جایگاه زنان را با استفاده از الگوهای غربی که در میان ملت مسلمان ایران چندان سنخیت و محل پذیرشی نداشت ، مورد توجه قرار دهد و با اینکه در این دوره برخی آزادی ها و امتیازات اجتماعی برای زنان ایجاد شد و حتی تعدادی از زنان مانند "فرخ رو پارسا" و "مهناز افخمی" توانستند مناصب وزارتی را در ایران به دست بیاورند و یا به عضویت مجلس شورای ملی دربیایند (از دهه 1340 شمسی) ، اما اشتباهات فراوان حکومت پهلوی به ویژه خطای بزرگ و تاریخی رضاخان در قائله کشف حجاب که علناً حکومت را در مقابل مردم قرار داد ، باعث شد حکومت پهلوی نتواند در عمل خدمتی به احیای نقش و جایگاه واقعی زن در ایران بکند.درواقع سلسله پهلوی در رابطه با مسئله زنان ، بیشتر در ظواهر امر متوقف ماند و در این دوره به جز تهران در دیگر مناطق کشور کمتر تغییری در وضع زنان ایرانی پیدا شد.بعد از استقرار جمهوری اسلامی با مجموعه ای از بایدها و نبایدهای جدید مواجه شدند که همه این باید ها و نبایدهای جدید برای زنان از ابتدای انقلاب تا به حال مورد توجه و بحث و بررسی های فراوانی در داخل و خارج از کشور قرار گرفته و موافقان و مخالفان زیادی پیدا کرده است.

صرف نظر از بررسی و قضاوت در مورد جزئیات قوانین جمهوری اسلامی ایران در رابطه با زنان و چگونگی اجری آنها که در حوصله این بحث نیست ، مشاهده وضع کلی بانوان ایرانی در حال حاضر، ما را به این نتیجه می رساند که در مجموع زنان ایرانی در دوران بعد از انقلاب در مسیر رشد قرار گرفته و ورود موفقی به بسیاری از عرصه های اجتماعی داشته اند. این در حالی است که در برخی دیگر از کشورهای اسلامی هنوز زنان به برخی از پیش پاافتاده ترین حقوق خود نرسیده اند. مثلاً در تعدادی از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس ، هنوز حق رأی در انتخابات برای زنان وجود ندارد و امورساده ای نظیر رانندگی اتومبیل و بازیگری و هنرپیشگی نیز برای آنان ممنوع است.

زندگی زنان در جامعه امروز ایران نوعی زندگی در تناقض است. زنان به خصوص زنان وابسته به طبقات فرودست در جريان انقلاب اسلامی فرصت های زيادی به دست آوردند، ليکن محدوديت هايي نيز پيدا کردند. بررسی اين موضوع فار غ از شعر و شعار از اهميت برخوردار است. زنان ايران بدون شک نقش تعيين کننده ای در سرنوشت ايران و توسعه کشور داشته و دارند. بنابراین ظرفيت آن ها بسيار بيشتر از فرصت هايي است که آن ها برای خدمت به جامعه خود در اختيار دارند. امروز زنان ايرانی از آموزش ديده ترين بانوان اگر نگویيم در مقياس جهانی، حداقل در مقياس منطقه ای هستند.                               

                            تمام